Każdy z nas przeżywa różne emocje. Jedni potrafią sobie z nimi dobrze radzić, inni mają z tym trudności. O wiele trudniej jest wyrazić swoje emocje, gdy nie może się mówić…Dlatego dzisiaj kilka pomysłów na to, jak ułatwić osobie z poważnymi trudnościami w porozumiewaniu się wyrażanie emocji i radzenie sobie z nimi. Link do tablic i symboli znajdziecie na końcu wpisu.
Jaka to emocja?
Osoby niemówiące wymagają wsparcia w nauczaniu nie tylko nazw rzeczy, czynności, itp., ale także w nauczaniu emocji. Koniecznym jest przygotowywanie zajęć, w których będzie to możliwe. Jestem zwolennikiem uczenia tak, by to było najbardziej funkcjonalne i dobrze zapamiętane. Najlepsze zatem do nauki są konkretne sytuacje z codziennego życia. Ciężko wytłumaczyć dziecku, co to znaczy ból zęba, jeśli samo tego nie doświadcza. Podobnie jest z emocjami. Kiedy się bawimy i widzimy, że dziecko jest żywo zainteresowane, uśmiecha się, miejmy przygotowany symbol “jestem zadowolony”, “wesoły” i zamodelujmy wypowiedź “o widzę, że podoba ci się, jesteś wesoły” pokazując dziecku odpowiedni symbol. Podobnie wygląda sytuacja, kiedy dziecko jest znudzone, smutne, zdenerwowane. Nazywamy jego emocję i wskazujemy odpowiedni symbol.
Oczywiście możemy nasze zajęcia wzbogacić o karty przedstawiające różne emocje-na rynku jest sporo dostępnych i dopasowywać symbol do ilustracji. Ja każde zajęcia z dziećmi staram się zaczynać od rozmowy o tym, jak się czujemy w danym dniu. Każde z moich podopiecznych ma w swoim systemie tablice, za pomocą których może powiedzieć, jak się czuje (oczywiście ich ilość i to, jakie są to symbole zależy od możliwości i potrzeb dziecka).
Jak radzić sobie z trudnymi emocjami?
Gdy jesteśmy zadowoleni, szczęśliwi wszystko jest w porządku- nie musimy radzić sobie z tymi emocjami. Sytuacja zmienia się, kiedy przychodzą do nas trudne emocje- jesteśmy zestresowani, smutni, źli. Nie możemy przecież wyładować się na samych sobie, innych ludziach czy przedmiotach. Niestety bardzo często z powodu niezrozumienia, przeżywania trudnych emocji lub obniżenia poczucia bezpieczeństwa dzieci niemówiące reagują impulsywnie, krzyczą, uderzają siebie samych lub w ogólnodostępne przedmioty. Możemy im pomóc w przeżywaniu tych stanów poprzez wprowadzanie strategii uspokajania. Dorośli potrafią sobie radzić ze stresem, wiedzą, że np. mogą wziąć kilka głębokich wdechów albo pościskać piłeczkę. Gdy się boimy albo jesteśmy smutni dobrze może na nas wpłynąć mocny uścisk, przytulenie. Gdy jesteśmy źli, rozładowujemy emocje, np. spacerując, biegając, ruszając się po prostu. Tych samych akceptowalnych społecznie sposobów możemy uczyć osoby z problemami komunikacyjnymi.
Jak się dzisiaj czujesz?
Tak jak wspominałam uświadomienie sobie emocji i rozmowa o nich może na początku bardzo nam pomóc. Do rozmowy o emocjach możemy wykorzystać poniższe karty. Na początku dnia/zajęć przeprowadzamy rozmowę odnośnie samopoczucia.
Co robię, żeby się uspokoić?
Kolejne karty to pomoc w wyrażeniu swojej emocji, tego, jak sobie z nią poradzić i nazwanie emocji po uspokojeniu. Karta może pomóc osobom, które nie znają dziecka. Jest to informacja, jak podopieczny radzi sobie w trudnych czy niespodziewanych sytuacjach, co należy mu wówczas udostępnić. Strategie radzenia sobie mogą być różne. Proponuję kilka z nich, ale na własne potrzeby możecie oczywiście przygotować swoje symbole.
Odliczam oddechy
Jeśli Wasz podopieczny odlicza oddechy-macie ustalona konkretna ich ilość, to możecie skorzystać z karty do odliczania. Oczywiście może to być też konkretna liczba podskoków, przebiegnięcia wzdłuż sali, uściśnięcia ulubionej zabawki- wszystko uzależniamy od tego, czego i ile potrzebuje dziecko. Pomysł na kartę:
Pomysłów na uspokojenie się może być bardzo wiele i mogą to być zaskakujące rzeczy, no cóż wszystko zależy od naszych podopiecznych. 🙂 Podobnie jak karty, mogą wyglądać różne, najważniejsze, żeby były funkcjonalne.
Żeby łatwiej Wam było korzystać z tablic, pomocy do rozmowy o emocjach i przedmiotach, które pomagają się wyciszyć, warto przygotować sobie np. “pudełko pierwszej pomocy”, do którego wrzucicie tablice i wszystkie potrzebne gadżety: bańki, piłeczki, balony, zabawki, z których korzystają dzieciaki. Wtedy wszystko będziecie mieć pod ręką i nauczanie emocji i radzenia sobie z trudnymi zachowaniami będzie przebiegać sprawniej.
Poniżej link do tablic zaprezentowanych pomocy. Do tworzenia ich wykorzystałam symbole z programu MÓWik Print oraz kilka z darmowej bazy arasaac. Powodzenia!
Pomoce: https://drive.google.com/open?id=1tDSIuKVj5AhSA9Kj4tUT44M3PN8rTcLE
Inspiracja,Pinterest
Views: 66